De voordelen van AutoCAD P&ID
02 september 2019 
5 min. leestijd

De voordelen van AutoCAD P&ID

Wat is een P&ID? P&ID staat voor Piping & Instrumentation Diagram. Kort vertaald is dit de schematische blauwdruk voor jouw ontwerp en bevat informatie over het verband tussen leidingen, instrumentatie en apparaten. Eigenlijk alles wat er voor nodig is om de installatie zo efficiënt mogelijk te laten werken zoals deze bedacht is. In dit blog lees je hoe je deze slim kan inzetten binnen jouw project.

Waarom gebruik je hem?

Waarom is een P&ID zo belangrijk? Dit document is dé basis voor het ontwerp, vaak bestemd voor meerdere disciplines. Deze diagrammen zijn samengesteld uit een reeks symbolen waarmee we alle componenten binnen een proces, kunnen identificeren. Denk hierbij dan aan:

  • Het aantal, de diameters en de route van de leidingen;
  • Afsluiters;
  • Verloopstukken en aftakkingen;
  • Instrumenten;
  • Apparaten;
  • Niveau- en drukschakelaars.

Deze symbolen zijn vastgelegd in een legenda en gebaseerd op een norm en worden bij het aanmaken van een project geïnstalleerd:

  • PIP (meeste symbolen);
  • ISO (ISA S5.1);
  • DIN;
  • JIS.

P&ID’s zijn belangrijk voor het onderhoud en eventuele wijzigingen binnen het proces. Ze laten de fysieke volgorde van apparaten en onderdelen zien en hoe deze op elkaar aansluiten. Tijdens het ontwerp is de P&ID de bouwtekening voor de piping engineer. Hierdoor weet hij de exacte volgorde en nummers van de instrumenten, leiding diameters- en nummers en alle aansluitingen op apparaten om een goed leidingontwerp te maken. Ook worden ze gebruikt om aan te geven welke delen van de installatie veilig af te sluiten zijn voor onderhoud. Voordat een installatie in gebruik genomen mag worden moet de P&ID ‘as built’ gemaakt worden. Hierdoor is alles up-to-date en geeft een 1-op-1 weergave van de werkelijkheid.

P&ID in PDF

P&ID in PDF

Tekenen of een database vullen?

Doorgaans wordt een P&ID in AutoCAD in 2D getekend met lijnen en blokken vanuit een bibliotheek met een Tool Palette. Een P&ID bevat veel data, zoals klep- en leidingnummers, pijpspecs, verwijzingen naar andere tekeningen. Maar hier stopt de intelligentie en interactie. Deze data komt vaak voor op meerdere documenten en 3D-modellen en moet dan handmatig ingevoerd worden. Een vrij grote kans op fouten door dubbelingen of simpelweg verkeerd over nemen. In een ideale wereld zou je deze data dus maar één keer in willen voeren, er daarna voor meerdere documenten gebruik van maken én achteraf een controle uitvoeren of alles overeen komt. Het lijkt simpel… En dat kan het ook zijn als je gebruik maakt van de juiste software.

AutoCAD Plant 3D en P&ID

AutoCAD Plant 3D is een complete toolset voor proces installaties en fabrieksontwerp. Het draait op het bekende AutoCAD platform en kan ingezet worden voor:

  • P&ID’s
  • 3D-piping
  • 3D-equipment
  • Eenvoudige staalconstructies
  • Uitdraaien van isometrics
  • 2D-piping plans
  • Rapportages uit de 3D-modellen.

Kortom, een compleet pakket voor elke fase van de engineering. Sinds 2019 heb je bij een AutoCAD licentie de beschikking over een aantal toolsets, waaronder dus ook AutoCAD Plant 3D. Sterker nog, hij zit ook in alle collecties, zoals de AEC en PD&M!

P&ID in AutoCAD

P&ID in AutoCAD Plant 3D

Data, data en nog eens data

Als je bekend bent met het tekenen in AutoCAD is P&ID in Plant 3D niet zo’n grote stap. Ook hier maak je gebruik van blokken en handige lijnen om snel de P&ID te schetsen. Het grote verschil is dat je met elke handeling een database voorziet van informatie. Het begint bij een apparaat. Deze krijgt een TAG nummer, een mediacode en andere proces data. Zodra je er een leiding vandaan gaat routen naar een ander apparaat wordt er een nozzle geplaatst en kun je er een leidingnummer aan koppelen. Elk component wat je vervolgens in de leiding plaatst erft automatisch deze data. Zo geef je kleppen meteen een nummer en kies je het type, handbediend of automatisch. Maak een koppeling naar een ander blad en deze leiding neemt automatisch alle eigenschappen over. Je voorkomt hiermee dus een hoop zoekwerk en vooral fouten! Draai een rapportage uit van bijvoorbeeld de afsluiters of instrumenten en je hebt in een handomdraai een kleppenlijst met alle (door jou bepaalde) velden in een Excel bestand.

Datamanager per leiding

Datamanager: Informatie per leiding

Rapportage Valve list

Datamanager: Rapportage Valve list

Hoe zet ik de data in voor mijn 3D-model?

Vrijwel alle data die je hier invoert kun je, bij het maken van jouw 3D-model, weer koppelen aan de componenten en leidingen. Des te meer data je in het begin invoert, des te meer kun je achteraf koppelen en voorkomt extra werk of kans op fouten. Voer een validatie controle uit tussen het 3D-model en de P&ID en controleer of alle componenten in de juiste leiding en volgorde zitten en voorzien zijn van alle gegevens. Omdat alle gegevens uit dezelfde database komen hoef je ook maar op één plek de data in te voeren of aan te passen.

Kies een bestaand leidingnummer

Kies een bestaand leidingnummer uit de P&ID

Pas een TAG aan en voeg extra informatie toe

Pas een TAG aan en voeg extra informatie toe

Welke norm kan ik gebruiken?

Bij de installatie van AutoCAD Plant 3D worden standaard een aantal bibliotheken geïnstalleerd, zowel 2D-symbolen als 3D-componenten (ASME en DIN specs). De PIP- (US) en ISO (EU) bibliotheek zijn beide erg uitgebreid. PIP wordt doorgaans het meest gebruikt voor P&ID en bevat de meeste symbolen. Veel bedrijven gebruiken eigen symbolen en een van de eerste vragen is of er een eigen bibliotheek aangemaakt kan worden. Ja, dat kan, maar het is veel werk. Mijn advies is om zo veel mogelijk gebruik te maken van de standaard bibliotheken en zelf aanvullen wat je mist.

Training

Ook als je al bekend bent met het werken met AutoCAD, is het verstandig om een training te volgen voor het werken met P&ID binnen Plant 3D. In een tweedaagse training leer jij alle benodigde onderdelen om goed van start te kunnen gaan met het tekenen van een P&ID.

Wat ga je leren?

  • Opstarten van een project;
  • Aanpassen van specifieke instellingen;
  • Tekenen en aanpassen van een P&ID;
  • Werken met de datamanager;
  • Uitdraaien van een rapportage;

Uiteraard is het wel van belang dat je basiskennis hebt van AutoCAD en ervaring hebt met een P&ID en leidingontwerp.

Tot slot

Wil je sneller werken, minder fouten maken, minder lijstjes bijhouden en controleren? Maak gebruik van AutoCAD Plant 3D. Heb je nog vragen, neem dan gerust contact met ons op of laat een reactie achter.

Reactie plaatsen