Hoe kan een Gebiedsinformatiemodel (GIM) worden ingezet als ondersteuning bij het planvormingsproces? Nauk van der Donk (GIM Pionier bij het Rijksvastgoedbedrijf) sprak hier tijdens de #CU2020 over met Collin (Operationeel Manager bij CAD & Company). In het interview hebben zij het over de technische uitdagingen rondom het revitaliseringsprogramma van vastgoed Defensie.
Nauk heeft zichzelf de titel GIM-Pionier gegeven. Hij noemt zichzelf nog geen deskundige van GIM maar is met name aan het pionieren. Aan het verkennen wat de mogelijkheden zijn en hoe het Rijksvastgoedbedrijf GIM kan inzetten voor revitaliseringsprojecten. Met behulp van CAD & Company maakt hij GIM-modellen voor deze projecten.
Revitaliseren
Binnen Defensie is er de afgelopen 10 jaar behoorlijk veel bezuinigd. “Er is minimalistisch onderhoud gepleegd om de gebouwen en het vastgoed in gebruik te houden. Maar is er soms ook bewust gekozen om ergens de deuren dicht te doen als er geen budget was om een gebouw op te knappen.”
Aan deze bezuinigingen komen nu een einde. “Tot op heden hebben we vaak op gebouwniveau alles aangepakt en opgeknapt. Ze willen nu echt op integraal defensiecomplexniveau revitaliseren. Dat is een hele mooie uitdaging.” Vertelt Nauk.
Het doel van het revitaliseringsprogramma is om het vastgoed op norm te brengen en aan te pakken zodat ze er in de toekomst weer tegenaan kunnen. Revitaliseren staat voor het nieuw leven inblazen, opknappen en herstructureren van vastgoed. Dat is het plan voor de komende 20 jaar.
Pilotfase
Defensie heeft vijf complexen aangewezen waarmee er een pilot wordt gedaan. “We gaan een pilot draaien met het hele planteam voor de revitalisering. Het gebiedsinformatiemodel is als ondersteuning voor het planteam, daarmee gaan we voor deze vijf complexen een pilot draaien. De Bernhardkazerne in Amersfoort is het complex dat als eerste tot uitvoering moet komen. Daar willen ze in 2022 de uitvoering van gaan starten.” Aldus Nauk.
Data verzamelen
Het begint met het bouwen van een model van de bestaande situatie (een nulmodel) van een heel Defensiecomplex, om te weten wat de basis is. Tegenwoordig is er al veel data beschikbaar via PDOK. Al deze informatie wordt gebruikt in het GIM-model.
Binnen het Rijksvastgoedbedrijf zitten veel disciplines. “Het leuke is dat er steeds meer bekendheid komt voor GIM-modellen binnen onze organisatie en dat er steeds meer vakgroepen en deskundigen van allerlei disciplines aanhaken. Samen verrijk je het model zodat je beter plannen kunt maken voor de toekomst en voor Defensie.” Vertelt Nauk enthousiast.
Integrale modellen bouwen met Infraworks
Nauk is samen met CAD & Company een 3D-model aan het bouwen met hele diverse data: 2D-GIS-data, 3D-data, maar ook AHN-data. Hiervoor gebruiken zij het programma Infraworks. Hiermee kun je veel data inlezen, waarmee je een integraal model kunt bouwen.
“Dat geeft veel inzicht. Voor mijn collega’s van het planteam die betrokken zijn, maar ook vanuit de natuuradviseurs. We maken een 3D-model van het hele gebied. We voegen zoveel mogelijk data samen, van detaillistische data tot wat globalere data. Op basis daarvan kun je dan weer je strategische plannen maken. Bijvoorbeeld waar ga ik bouwen, waar niet enzovoort.”
Toekomstplan
Vervolgens gaat Rijksvastgoedbedrijf met Defensie in overleg wat hun toekomstplannen zijn en dat wordt ingepast binnen het GIM-model. Zo kunnen zij van bestaande situatie diverse scenario’s weergeven voor de toekomst, daaruit wordt een keuze gemaakt.
Hierover vertelt Nauk het volgende: “We kijken met het GIM-model niet alleen binnen de hekken maar ook in de omgeving van de complexen. Welke ontwikkelingen daar plaatsvinden. Het mooie van deze aanpak is dat we proberen de samenwerking aan te gaan met stakeholders in de omgeving zoals Provincie Rijkswaterstaat en Staatsbosbeheer. Afhankelijk van waar het complex gelegen is pakken we die opgave breed aan en proberen we ook dat duurzaamheidsvraagstuk integraal aan te pakken.”
Een voorbeeld hiervan is als er in de omgeving van een complex een zonneveld wordt aangelegd. De energie die daarbij vrijkomt wordt gebruikt voor Defensie maar ook voor de partijen in de omgeving waar het Rijksvastgoedbedrijf mee samenwerkt.
Gebruik maken van een 3D-model
Nauk is aanvoerder van het 3D-model, in de rest van de organisatie wordt het met mondjesmaat toegepast. “Met name bij het bouwen van gebouwen wordt nu gewoon BIM ingezet. Maar GIM dat is echt nog nieuw, dit is echt een eerste pilot. Ik werk binnen het BIM-model samen met collega’s die al bezig zijn met nieuwbouwprojecten op de complexen. Die leveren die BIM-modellen aan die ik weer kan integreren binnen het GIM-model.” Vertelt Nauk.
Het streven is dat je één integraal model hebt waarbinnen je alle ontwikkelingen visueel kunt weergeven. Wat ook een grote meerwaarde is van die GIM-modellen. Klanten of stakeholders hebben vaak moeite met het lezen van tekeningen. Als je het presenteert in een 3D-model dan is dat leesbaar en inzichtelijk voor iedereen. Ook kun je interactief met het model aan de gang gaan, samen met je klanten. Het helpt bij het creëren van draagvlak voor de nieuwe plannen, wat ook een grote meerwaarde is.
Nieuwe technologie
Defensie is aan het onderzoeken hoe zij om willen gaan met hun vastgoed in de toekomst. Binnen deze plannen wordt een Digital Twin meegenomen. Nauk is hier blij mee. “Ik heb heel benieuwd wat we straks kunnen met een Digital Twin. Ik ben ook wel benieuwd naar nieuwe mogelijkheden om straks je plannen te presenteren. Of we straks gewoon met dat GIM-model naar buiten kunnen gaan en er doorheen kunnen lopen, dat soort dingen.”
Nauk denkt dat VR ook een mooie volgende stap is. Het levert een bijdrage aan het draagvlak bij de klant. Je kunt beter presenteren hoe de plannen er in de toekomst uit gaan zien. “Dat is ons streven, dat we van te voren visualiseren wat we willen gaan bouwen. En als we dat eenmaal gebouwd hebben, dat het ook zoveel mogelijk overeenkomt met hetgeen wat we van te voren met elkaar hebben afgesproken.”
Pointcloud scans
Het model wordt opgebouwd met verschillende databronnen, zoals bijvoorbeeld pointcloud scans. Zowel bovengronds als onder water zijn er scans gemaakt. Deze scans worden ingelezen in het GIM-model om het model zo rijk mogelijk te maken.
“Voor mij zijn die pointclouds nieuwe technieken. Ik leer elke dag als ik met het GIM-model bezig ben en er weer nieuwe informatiebronnen vrijkomen. Deze week kwam ik te weten dat je ook infrarood luchtfoto’s hebt. Hiermee kun je goed en snel de kwaliteit van het groen vastleggen in de verschillende kleuren rood. Een deskundige kan dan bepalen wat de kwaliteit is van het groen van de bossen. Dat zijn allemaal nieuwe mogelijkheden die je leert kennen door data samen te voegen.” Aldus Nauk.
Combinatie van BIM en GIM
In de ideale wereld van Nauk zouden BIM en GIM met elkaar gecombineerd worden. BIM is in het leven geroepen om in detail een gebouw te ontwerpen inclusief alle installatie. Om die gebouwen een plek te geven binnen de omgeving en om aan te sluiten op alle ondergrondse infra, komt GIM om de hoek kijken. Een combinatie van BIM en GIM zou dus perfect zijn.
Tot slot
Ben je door het verhaal van Nauk enthousiast geworden over de waarde van GIM-modellen? Ontdek wat de mogelijkheden zijn voor jouw bedrijf. Wil je er meer over weten of hulp nodig? Neem dan contact met ons op, wij vertellen er graag meer over en helpen je graag!
