Als opdrachtgever van veel projecten kijkt de overheid op een hele andere manier naar data dan bijvoorbeeld aannemerijen of ingenieursbureaus. Marcel Sukel (Programmamanager BIM bij Provincie Noord-Holland) pleit voor een betere samenwerking tussen de overheid en hun leveranciers en partners. In een interview met Eva (marketingmanager bij CAD & Company) sprak hij hierover.
Bij de provincie Noord-Holland loopt er een programma genaamd Pro-BIM. Binnen dit programma probeert de provincie alle BIM-standaarden die van toepassing zijn op de grond-, weg en waterbouw te implementeren binnen de provincie.
De visie van de overheid om BIM
Marcel wil eigenlijk af van de term BIM. Het is namelijk een nogal verwarrende term. Want wat is BIM precies?
BIM is ooit bedacht vanuit de 3D–wereld. Iemand heeft ooit bedacht dat wanneer je in een 3D-model laat zien dat er een muurtje wordt geplaatst, je ook kunt laten zien hoeveel extra stenen dit kost.
Toen dacht de kabel- en leidingenboer: dan kan ik mooi laten zien hoeveel meters kabels en leidingen ik nodig heb.
Dat is vanuit die wereld heel handig. Maar vanuit de optiek van de overheid is dat een ander verhaal. De overheid is niet zozeer bezig met 3D-modellering. De overheid verwacht dat er een infra-werk wordt opgeleverd. En om te bewijzen dat het goed opgeleverd is willen ze daar data bij.
Marcel wil daarom vanuit de overheid veel liever toe naar de term datagedreven asset management. Dat er BIM-standaarden zijn die ons daarbij kunnen helpen is natuurlijk prima. Maar de overheid kijkt dus wel echt op een andere manier naar BIM dan aannemers en ingenieursbureaus.
Dit levert spanning op.
Bijvoorbeeld bij het opstellen contracten. Een contractmanager heeft een hele andere visie op BIM dan de datamanager. Het kan best zijn dat de datamanager mee wilt meebewegen, maar de contractmanager daar een stokje voor steekt. En niet alleen de contractmanager van de aannemerij, maar ook de contractmanager van de provincie.
Waarom is die data zo belangrijk?
De data is vooral belangrijk voor de toekomst. Denk bijvoorbeeld aan een overdracht. Als een project is gebouwd moet het worden beheerd. Dit gebeurt vaak door een andere partij. Je wilt dus met die data de juiste overdracht genereren.
Dat kan natuurlijk ook het 3D-model zijn, want dan kan een aannemer of een onderhoudspartij heel goed zien wat (en hoe) er gebouwd is en wat de risico’s zijn. Maar het begint ermee dat we vanuit de data denken en niet vanuit het BIM-model.
De overheid kijkt dus vooral naar de lange termijn. De meeste wegen liggen er over honderd jaar nog steeds. Alleen door middel van data kun je die wegen goed blijven onderhouden.
Data als juridisch en wettelijk element
Tegenwoordig is data ook een juridisch– en wettelijk element.
Data als juridisch element
Stel je voor er zit een gat in de weg. Een automobilist rijdt erdoorheen en daardoor heeft de auto schade. Wie is er dan aansprakelijk?
Als er op basis van data kan worden aangetoond dat het onderhoud goed is uitgevoerd (maar dat er bijvoorbeeld een onvoorziene sinkhole is ontstaan), wordt het een andere juridische strijd dan wanneer er niets kan worden aangetoond.
Data als wettelijk element
Data wordt ook steeds meer een wettelijk element. We moeten voldoen aan een groot aantal verschillende basisregistraties, wetten van de overheid, Wet kwaliteitsborging voor het bouwen (Wkb), Omgevingswet, etc.
Al die wetten vragen om bepaalde data. Die onderlegger voor data wordt dus ook steeds belangrijker. “We willen dat de aannemers en ingenieursbureaus samen met ons doen”, aldus Marcel.
Onderlinge samenwerking tussen provincies
Op het gebied van BIM zijn de verschillende provincies ongeveer twee jaar geleden gaan samenwerken. Daarbij zijn ook Amsterdam en Rotterdam nauw betrokken als partner en financier en wordt het project ondersteunt door het CROW.
De provincies zijn namelijk niet verschillend van elkaar. De ene provincie doet alleen net iets meer of minder dan de andere.
“Wij hebben geen mergelgrotten, maar we hebben wel zee. Dus we doen niet iets anders dan in Limburg. We doen alleen iets minder, want wij hebben niets over heuvels of mergelgrotten. Zij hebben weer niets over zee of duinen. Knip dat stukje eraf en we doen nog steeds hetzelfde. We beheren allemaal wegen. We leggen ze aan. We beheren allemaal groen. De meeste hebben bruggen, sluizen, fietspaden en stoplichten.”
Dus onlangs dat er verschillen zijn tussen de provincies, zijn de meeste dingen hetzelfde. Omdat de provincies nu met ze allen hetzelfde doen, scheelt het een hele hoop geld. Als het ook lukt om samen te werken met andere opdrachtgevers kan dit heel veel schelen.
“Waarom zouden we niet iets overnemen dat al door Rijkswaterstaat of ProRail bedacht is? Of andersom. Dit scheelt enorm veel geld en we weten zeker dat we allebei hetzelfde doen.”
Verwachtingen op lange termijn
Het uiteindelijke doel is consistente neutrale data.
Voorbeeld over de BIM Basis ILS
Vanuit de aannemerij en infrawereld is er recent een BIM Basis ILS voor de Infra ontwikkeld. Dit is een zogenaamde BIM-standaard en zorgt dus voor uniforme BIM-afspraken. Dat is een ontzettend goede en grote stap.
Het probleem is dat we vanuit de overheid ook (in samenwerking met andere partijen) een Basis ILS hebben gebouwd. Deze twee standaarden zijn echter onderling niet met elkaar afgestemd.
Marcel geeft daarbij direct aan: “Wij hebben dat zelf ook niet goed gedaan. Wij dachten: laten we bij onszelf beginnen. Wat hebben wij als opdrachtgever nodig? Maar dan moet je wel de vraag aan de opdrachtnemer stellen: Kunnen jullie dit wel leveren?”
Het belangrijkste is om begrip te hebben voor elkaar.
Het klinkt misschien apart dat beide partijen hier niet in hebben samengewerkt, maar dat is het eigenlijk niet. Iedereen doet gewoon zijn ding. Aannemers hebben een grote stap gemaakt om samen te gaan werken en ook de provincies hebben onderling een grote stap gemaakt om met elkaar samen te werken. Alleen niet met elkaar.
Daarnaast is het belangrijk dat alle betrokken partijen beseffen dat ze met hetzelfde bezig zijn.
Voor een gebruiker is een weg bijvoorbeeld route. Voor iemand anders is het een plak asfalt en voor een kaartenmaker is het een streep op de kaart. Maar aan het eind van de dag blijft het dezelfde weg. Een goede samenwerking begint bij het begrip hebben voor elkaar dat we aan het eind van de dag werken aan dezelfde weg. En dat je dus ook dezelfde data gebruikt om die weg te gebruiken.
Tot slot
Heb jij hulp nodig bij het starten van BIM en wil je meer informatie? Download dan nu ons whitepaper Wat is BIM! Heb je vragen? Neem dan gerust contact met ons op of laat een reactie achter.
